Tijd voor tijd (TvT) en compensatie uren: alles wat je moet weten

Werk je meer dan je contracturen? Dan krijg je die extra uren soms niet uitbetaald, maar terug in vrije tijd. Dit heet 'tijd voor tijd', of TvT. In deze blog leggen we uit wat compensatie-uren zijn, hoe TvT werkt en wat je rechten zijn.

Wat is tijd voor tijd (TvT)?

Tijd voor tijd, ofwel TvT, betekent dat je in plaats van een financiële vergoeding voor extra gewerkte uren, deze tijd op een later moment terugkrijgt in de vorm van vrije uren. Dit wordt ook wel aangeduid als compensatie-uren. TvT is vooral gebruikelijk binnen cao's en sectoren waar flexibiliteit in werktijden belangrijk is.

Wat zijn compensatie-uren precies?

Compensatie-uren zijn extra uren die je werkt bovenop je contracturen, en waarvoor je later vrij krijgt in plaats van uitbetaling. Deze uren worden vaak geregistreerd en opgebouwd via een urenregistratiesysteem. Andere benamingen voor compensatie-uren zijn tijd voor tijd of tvt-uren.

Kort gezegd: tijd voor tijd en compensatie uren betekenen hetzelfde.

Hoe werkt tijd voor tijd in de praktijk?

Je bouwt compensatie-uren op wanneer je meer werkt dan afgesproken in je contract, maar zonder dat het overuren worden in de klassieke zin (met toeslag). In plaats daarvan spreek je met je werkgever af dat je die tijd later in vrije uren opneemt.

Bijvoorbeeld:
‍

• Je werkt op vrijdag 2 uur langer dan je rooster.
• In overleg neem je die 2 uur op als vrije tijd op dinsdagochtend.

Wat zijn contracturen en compensatie uren?

Contracturen zijn de uren die je volgens je arbeidsovereenkomst per week moet werken. Bijvoorbeeld 32 uur per week. Als je structureel meer werkt dan je contracturen, dan kan dat leiden tot het opbouwen van compensatie-uren.
‍

‍

Compensatie uren of overuren: wat is het verschil?

Het verschil zit vooral in de beloning: tijd versus geld. Let op: overuren ontstaan meestal pas boven een fulltime werkweek (bijv. 36 of 40 uur), terwijl compensatie-uren ook bij parttime kunnen ontstaan. Overuren kun je op een later moment omzetten in verlof.
‍

• Compensatie-uren (tijd voor tijd): vrije tijd in ruil voor extra gewerkte uren.
• Overuren: financiële vergoeding, vaak met een toeslag.
  ‍

📚 Lees hier meer over overuren en meeruren.

Tijd voor tijd of uitbetaling? Wat mag of moet?

Of compensatie-uren verplicht opgenomen moeten worden of juist mogen worden uitbetaald, hangt af van je cao of arbeidsovereenkomst.
‍

• In sommige cao's is het verplicht om tijd voor tijd op te nemen binnen een bepaalde periode.
• In andere gevallen mag je zelf kiezen: opnemen of laten uitbetalen.

Wanneer vervallen compensatie-uren?

Compensatie-uren vervallen meestal als je ze niet binnen een bepaalde termijn opneemt. Dit kan per cao verschillen:
‍

• Sommige cao's hanteren een termijn van 6 maanden
• Andere cao's geven 5 jaar de tijd
  ‍

Voor 2024 is het dus belangrijk om na te gaan wanneer jouw opgebouwde compensatie-uren vervallen. Zoek in je cao of vraag het na bij HR.

‍

Compensatie-uren berekenen

Het berekenen van compensatie-uren is belangrijk om inzicht te krijgen in hoeveel extra vrije tijd je hebt opgebouwd. Dit doe je meestal op basis van de extra gewerkte tijd ten opzichte van je contracturen.
‍

Voorbeeld:

• Je hebt een contract van 32 uur per week.
• Je werkt deze week 36 uur.
• Je hebt dan 4 compensatie-uren opgebouwd.
  ‍

Let op:

• In sommige gevallen worden extra uren pas gecompenseerd vanaf een bepaald aantal, bijvoorbeeld na 30 minuten.
• De opbouw kan 1-op-1 zijn (1 uur werken = 1 uur vrij), maar er kunnen ook afwijkende afspraken gelden binnen je cao of organisatie.
  ‍

Een correcte berekening begint bij een goede urenregistratie. Gebruik daarom een app of tool waarin je gemakkelijk gewerkte uren kunt vergelijken met je rooster of contract.
‍

Het belang van goede urenregistratie

Goede urenregistratie is cruciaal voor een correcte opbouw van compensatie-uren. Het voorkomt discussies, geeft inzicht in je balans tussen werk en privé, en helpt bij het tijdig opnemen van opgebouwde tijd.
‍

Gebruik bij voorkeur een digitale tool of urenregistratie app. Dit zorgt voor overzicht en voorkomt dat je rechten verliest.

Tijd voor tijd in cao's zoals de VVT

In sectoren als de Verpleging, Verzorging en Thuiszorg (VVT) zijn tijd voor tijd-afspraken heel normaal. De cao VVT bevat bijvoorbeeld specifieke richtlijnen over het opbouwen en opnemen van compensatie-uren.

Check altijd de cao die voor jouw sector geldt om te weten welke regels op jou van toepassing zijn.

Conclusie

Tijd voor tijd – ofwel compensatie uren – is een handige manier om extra werk later in vrije tijd op te nemen. Maar er zijn regels, afspraken en vervaldata die je goed moet kennen. Zorg dus voor een kloppende urenregistratie, raadpleeg je cao, en maak duidelijke afspraken met je werkgever.
‍

👉 Grip krijgen op je compensatie uren en tijd-voor-tijd-regeling?Probeer TimeChimp nu 14 dagen gratis.

‍